Compartilhamento |
![]() ![]() |
Use este identificador para citar ou linkar para este item:
http://www.bdtd.uerj.br/handle/1/23900
Tipo do documento: | Tese |
Título: | Accountabillity eleitoral: análise da higidez da governança municipal |
Título(s) alternativo(s): | Electoral accountability: Analysis of the health of municipal governance Accountability electoral: análisis de la salud de la gobernanza municipal |
Autor: | Chagas, Fernando Cerqueira ![]() |
Primeiro orientador: | Aieta, Vânia Siciliano |
Primeiro membro da banca: | Souza, Artur de Brito Gueiros |
Segundo membro da banca: | Porto, José Roberto Sotero de Mello |
Terceiro membro da banca: | Oliveira, Claudio Brandão de |
Quarto membro da banca: | Moraes, Guilherme Braga Peña de |
Resumo: | A repartição constitucional de competências é um mecanismo essencial para a organização e o equilíbrio do poder no contexto do Estado democrático. No Brasil, a Constituição Federal distribui competências entre os entes federativos (União, Estados, Municípios e Distrito Federal), a fim de evitar a concentração excessiva de poder em uma única esfera, promovendo um sistema de freios e contrapesos. Essa divisão visa garantir que as diferentes áreas de governo possam atuar de maneira coordenada, porém independente, em suas respectivas atribuições. Ao mesmo tempo, a limitação do poder político é necessária para prevenir abusos e garantir que o exercício da autoridade seja sempre guiado pelos princípios da legalidade, impessoalidade e moralidade. Assim, a delimitação das competências e a contenção do poder político são fundamentais para preservar a integridade das instituições democráticas e o respeito aos direitos individuais. A improbidade administrativa e o abuso de poder na Municipalidade são graves violações aos princípios da Administração Pública, como a legalidade, moralidade e eficiência. A improbidade administrativa ocorre quando agentes públicos, no exercício de suas funções, praticam atos que geram enriquecimento ilícito, causam prejuízo ao erário ou atentam contra os princípios da administração. Já o abuso de poder, por sua vez, ocorre quando a autoridade pública utiliza sua posição para obter vantagens indevidas de terceiros, extrapolando os limites de suas atribuições legais. No âmbito municipal, essas práticas comprometem a confiança da população nas instituições, prejudicam a eficiência dos serviços públicos e também diretamente o desenvolvimento local. Combater esses desvios é essencial para garantir uma gestão transparente e comprometida com o bem-estar. Os instrumentos de controle são fundamentais para o cumprimento de normas e princípios na governança municipal. Eles permitem a fiscalização adequada dos atos administrativos, garantindo que os recursos públicos sejam utilizados de forma correta e responsável. Além disso, promovem a responsabilização, ou seja, a punição dos gestores e servidores públicos por suas ações. O controle interno e externo, como o realizado pelos Tribunais de Contas e pelos órgãos de auditoria, ajuda a prevenir e combater irregularidades, reforçando a confiança da população na administração municipal. A metodologia deste estudo consistiu na revisão de literatura. Os resultados apontam que a governança corporativa municipal de qualidade exige um compromisso contínuo com a transparência, a integridade, o respeito às leis e a prestação de contas. Os desafios e as divergências identificados no campo doutrinário e jurisprudencial indicam a necessidade de um equilíbrio cuidadoso entre regulamentação e flexibilidade, transparência e eficiência, e controle e autonomia. |
Abstract: | The constitutional distribution of powers is an essential mechanism for the organization and balance of power in a democratic State. In Brazil, the Federal Constitution distributes powers between federative entities (Union, states, municipalities and Federal District) to avoid an excessive concentration of power in a single sphere, promoting a system of checks and balances. This division has the objective of ensuring that the different areas of government can act in a coordinated, but independent, manner in their respective responsibilities. At the same time, it is necessary to limit political power to prevent abuses and guarantee that the exercise of authority is always guided by the principles of legality, impersonality and morality. Therefore, the delimitation of competences and the containment of political power are fundamental to preserving the integrity of democratic institutions and respect for individual rights. Administrative misconduct and abuse of power in the municipality clearly violate the principles of public administration, such as legality, morality and efficiency. Impropriety occurs when public agents, in the exercise of their functions, carry out acts that generate illicit enrichment, cause losses to the treasury or violate the principles of administration. The abuse of power, in turn, occurs when public authorities use their position to obtain undue benefits or disabilities from third parties, exceeding the limits of their legal powers. At the municipal level, these practices compromise the confidence of the population in institutions, undermine the efficiency of public services and directly harm local development.Combating these deviations is essential to guarantee transparent management committed to well-being. Control instruments are essential for compliance with norms and principles in municipal governance. They allow for adequate supervision of administrative acts, ensuring that public resources are used correctly and responsibly. Furthermore, they promote accountability, that is, holding managers and public servants accountable for their actions. Internal and external control, such as that carried out by the courts of auditors and audit bodies, helps to prevent and combat irregularities, reinforcing the population's trust in the municipal administration. The work methodology consisted of a literature review. And the results indicate that quality municipal corporate governance requires a continuous commitment to transparency, integrity, respect for laws and accountability. The challenges and divergences identified in the doctrinal and jurisprudential fields point to the need for a careful balance between regulation and flexibility, transparency and efficiency, and control and autonomy. La distribución constitucional de poderes es un mecanismo esencial para la organización y equilibrio del poder en un Estado democrático. En Brasil, la Constitución Federal distribuye poderes entre las entidades federativas (Unión, estados, municipios y Distrito Federal) para evitar una concentración excesiva del poder en una sola esfera, promoviendo un sistema de frenos y contrapesos. Esta división tiene como objetivo garantizar que las diferentes áreas de gobierno puedan actuar de manera coordinada, pero independiente, en sus respectivas responsabilidades. Al mismo tiempo, es necesario limitar el poder político para prevenir abusos y garantizar que el ejercicio de la autoridad esté siempre guiado por los principios de legalidad, impersonalidad y moralidad. Por tanto, la delimitación de competencias y la contención del poder político son fundamentales para preservar la integridad de las instituciones democráticas y el respeto a los derechos individuales. La improbidad administrativa y el abuso de poder en el municipio atentan claramente contra los principios de la administración pública, como la legalidad, la moral y la eficiencia. La improbidad se da cuando los agentes públicos, en el ejercicio de sus funciones, realizan actos que generan enriquecimiento ilícito, causan pérdidas al erario o violan los principios de la administración. El abuso de poder, a su vez, se produce cuando los poderes públicos utilizan su cargo para obtener ventajas o deficiencias indebidas de terceros, superando los límites de sus facultades legales. A nivel municipal, estas prácticas comprometen la confianza de la población en las instituciones, socavan la eficiencia de los servicios públicos y perjudican directamente el desarrollo local. Combatir estas desviaciones es fundamental para garantizar una gestión transparente y comprometida con el bienestar. Los instrumentos de control son esenciales para el cumplimiento de normas y principios en la gobernanza municipal. Permiten una adecuada supervisión de los actos administrativos, asegurando que los recursos públicos se utilicen correcta y responsablemente. Además, promueven la rendición de cuentas, es decir, responsabilizar a los administradores y servidores públicos por sus acciones. El control interno y externo, como el que llevan a cabo los tribunales de cuentas y los órganos de control, ayuda a prevenir y combatir las irregularidades, reforzando la confianza de la población en la administración municipal. La metodología de trabajo consistió en una revisión de la literatura. Y los resultados indican que una gobernanza corporativa municipal de calidad requiere un compromiso continuo con la transparencia, la integridad, el respeto a las leyes y la rendición de cuentas. Los desafíos y divergencias identificados en los campos doctrinal y jurisprudencial apuntan a la necesidad de un cuidadoso equilibrio entre regulación y flexibilidad, transparencia y eficiencia, y control y autonomía. |
Palavras-chave: | Repartição de competências Limitação do poder Abuso de poder político Improbidade administrativa na municipalidade Accountabillity eleitoral Division of powers Limitation of power Abuse of political power Administrative improbity in the municipality Electoral accuracy División de poderes Limitación de poder Abuso de poder político Improbidad administrativa en el município Precisión electoral |
Área(s) do CNPq: | CIENCIAS SOCIAIS APLICADAS::DIREITO CIENCIAS SOCIAIS APLICADAS::DIREITO::DIREITOS ESPECIAIS |
Idioma: | por |
País: | Brasil |
Instituição: | Universidade do Estado do Rio de Janeiro |
Sigla da instituição: | UERJ |
Departamento: | Centro de Ciências Sociais::Faculdade de Direito |
Programa: | Programa de Pós-Graduação em Direito |
Citação: | CHAGAS, Fernando Cerqueira. Accountabillity eleitoral: análise da higidez da governança municipal. 2025. 149 f. Tese (Doutorado em Direito) – Faculdade de Direito, Universidade do Estado do Rio de Janeiro, Rio de Janeiro, 2025. |
Tipo de acesso: | Acesso Aberto |
URI: | http://www.bdtd.uerj.br/handle/1/23900 |
Data de defesa: | 25-Mar-2025 |
Aparece nas coleções: | Doutorado em Direito |
Arquivos associados a este item:
Arquivo | Descrição | Tamanho | Formato | |
---|---|---|---|---|
Tese - Fernando Cerqueira Chagas - 2025 - Completa.pdf | 1,43 MB | Adobe PDF | Baixar/Abrir Pré-Visualizar | |
CRN - Fernando Cerqueira Chagas - 2025.pdf | 251,58 kB | Adobe PDF | Baixar/Abrir Pré-Visualizar Solictar uma cópia | |
Termo - Fernando Cerqueira Chagas - 2025.pdf | 14,57 MB | Adobe PDF | Baixar/Abrir Pré-Visualizar Solictar uma cópia |
Os itens no repositório estão protegidos por copyright, com todos os direitos reservados, salvo quando é indicado o contrário.